Marka osobista - dlaczego warto?

Przykłady znanych marek posłużą nam do zrozumienia, co to jest marka osobista.

Zwykle kiedy myślę o pojęciu marki, o tym jak najlepiej obrazowo wyjaśnić to określenie, przed oczami stają mi dwa słowa: „pampersy” i „adidasy”. Zastanów się chwilę – jest wielu producentów dziecięcych pieluszek, jednak zdecydowana większość osób zainteresowanych ich zakupem, określa je mianem „pampersów”. Podobnie z adidasami: to obecnie już nie tylko nazwa własna marki obuwia sportowego, ale określenie pewnego typu tego obuwia, stosowane niezależnie od marki. Kiedy dziecko mówi do ciebie: „Potrzebuję adidasów”, w twojej głowie niekoniecznie pojawia się obraz butów marki Adidas i potencjalnego wydatku na nie rzędu kilkuset złotych; niejednokrotnie myślisz o adidasach, kategoryzując przyszły zakup jako obuwie do biegania, do gry w piłkę, na które wydasz do kilkudziesięciu złotych i ilość pasków na bucie nie stanowi dla ciebie wielkiego znaczenia.

Te dwa przykłady zawsze uświadamiają mi, czym jest tak naprawdę marka, jak wielki efekt można uzyskać umiejętnie i skutecznie projektując wizję i realizując strategię marki. Oczywiście jest tu mowa o marce produktu, jednak wkrótce przekonasz się, że również ty – twoja marka osobista – możecie się zapisać w umysłach odbiorców równie silnie.

Przeanalizujmy przykłady:

Przykład. Załóżmy, że nie przykładasz wielkiej wagi do wyglądu. W mediach społecznościowych publikujesz chaotyczne posty o przypadkowej treści. Masz zdjęcie profilowe niskiej jakości, dodajesz fotografie z imprez. Jesteś kierownikiem sklepu, ale wiedzą o tym tylko twoi znajomi, nigdzie nie publikujesz informacji o swojej karierze zawodowej. Jak postrzegają ciebie inni?

Przykład. Jesteś menedżerem wysokiego szczebla w jednym z banków. Dbasz o swój wygląd. Ubierasz się bardzo starannie. W mediach społecznościowych publikujesz kilka swoich zdjęć w stroju biznesowym. Nie masz profilu na linkedin czy Goldenline. W sieci udostępniasz nagie zdjęcia kobiet, publikujesz zapytania o rekomendowane kosmetyczki, dodajesz fotografie dużych ilości pieniędzy, zapraszasz do rozmowy każdą kobietę, która ukończyła osiemnasty rok życia. Jak postrzegają ciebie inni?

Przykład. Jesteś pracownikiem firmy X. Rozgraniczasz życie prywatne i zawodowe. Masz profil na Goldenline i tam skupiasz znajomych z branży. Masz profil na Facebook'u, na którym publikujesz mniej oficjalne treści, aczkolwiek informujesz o swoich osiągnięciach i udostępniasz link do profilu zawierającego informacje zawodowe. Publikujesz zdjęcia dobrej jakości, widać, że jesteś dumny ze swoich osiągnieć prywatnych i zawodowych. Jak postrzegają ciebie inni?

Na podstawie powyższych przykładów nietrudno zrozumieć, że marka osobista jest odbiciem osoby w oczach innych. Poprzez szereg zachowań kształtujesz swój obraz w umysłach odbiorców. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak inni cię postrzegają? Co świadczy o tobie twój wizerunek, to jak prezentujesz się osobiście, w sferze prywatnej, zawodowej, to jaki obraz siebie tworzysz w mediach społecznościowych? Marka osobista jest odbiciem wszystkich naszych zachowań, decyzji, wartości, które sobą reprezentujemy, kompetencji, które mamy i które wyartykułujemy – kompleksową wizją naszej osoby w oczach potencjalnego odbiorcy, powstałą wskutek zamierzonych i niezamierzonych działań, tych przemyślanych, jak i nieprzemyślanych. Patrząc na proces budowania własnej marki właśnie przez pryzmat owego lustrzanego odbicia, możemy w łatwy, niemalże wizualny sposób wykształcić pewne wzorce postępowania, które staną się zalążkiem procesu zarządzania marką własną i strategii marki.

Jeśli pracujesz na etacie, myślisz nad zmianą miejsca pracy lub kierunku kariery, albo chciałbyś awansować w firmie, w której jesteś obecnie zatrudniony, to dobrze trafiłeś. W tym artykule znajdziesz 10 powodów, dla których warto budować markę osobistą, jeśli jesteś pracownikiem.

Czym jest budowanie marki osobistej (personal branding)? Pierwotne definicje personal brandingu wskazują rozwój kariery jako jeden z zasadniczych celów procesu budowania marki osobistej. William Arruda twierdzi, że „skuteczny personal branding jest autentyczny. Oznacza to, że używasz swoich wartości, pasji oraz mocnych stron, by wyróżnić się na tle innych oraz byś w ten sposób zyskał zasoby do postępu w swojej karierze”. Podobnie Dan Schawbel, autor książek takich jak „Personal Branding 2.0” i „Promote Yourself” zwraca uwagę na to, że poprzez budowanie marki personalnej „jednostka może ugruntować swoją wartość jako specjalista w danej dziedzinie, zapracować na swoją wiarygodność, rozwinąć karierę i nabrać pewności siebie” (D. Schawbel, „Personal Branding 2.0”, 2012, str. 18). Więcej o tym, czym jest marka osobista i czym nie jest przeczytasz tutaj.

Po przeczytaniu wielu książek stwierdzam, że najlepsze publikacje z tej dziedziny znajdziemy pod hasłem „zarządzanie karierą”, „rozwój zawodowy” itp. (M.in. dlatego podtytuł mojej książki „Marka osobista bez tajemnic” to „Przewodnik dla skutecznych menedżerów kariery”). Pozycje takie jak „Personal Branding for Dummies”, „Personal Brand Essence” i wspomniana wyżej książka Dana Schawbela „Personal Branding 2.0” (dostępna w języku polskim) zwracają szczególną uwagę na duże znaczenie budowania marki osobistej w karierze i najpełniej opisują temat, podkreślając fundamentalne znaczenie etapu identyfikacji istoty marki poprzez m.in. poznanie swoich kluczowych wartości, pasji, talentów, umiejętności i wiedzy.

Świadome budowanie marki osobistej prowadzi do tego, że potrafisz przynajmniej w podstawowym stopniu zarządzać swoją karierą. Analizujesz kompetencje, których potrzebujesz, by zająć określone stanowisko, ustalasz benchmarki (poziomy odniesienia), do których dążysz i wdrażasz plan ich osiągnięcia. Jednym słowem zarządzasz strategicznie nie tylko swoją karierę, ale i marką osobistą.

Kiedy budujesz markę osobistą, często chcesz być postrzegany jako wartościowy kandydato oraz wyróżniać się na tle innych. Świadomie podchodzisz do poszukiwania pracy. Wiesz, że podczas rozmowy kwalifikacyjnej to nie ty jesteś gwiazdą i w centrum uwagi stawiasz potrzeby potencjalnego pracodawcy. Zadajesz sobie pytania: w jaki sposób ja z moimi umiejętnościami mogę pomóc przyszłemu szefowi w rozwoju jego firmy? I starasz się przygotować dokumenty w taki sposób, by:

• zawierały informacje niezbędne i mile widziane z punktu widzenia rekruterów,
• odzwierciedlały twoją wartość i twoją przewagę nad innymi kandydatami.

Jeśli sumiennie podchodzisz do procesu budowania marki osobistej i uświadamiasz sobie, że potencjalni pracodawcy są jedną z twoich grup odbiorców, to w naturalny sposób wydobywasz z siebie to, co wartościowe z punktu widzenia pracodawcy. Odpowiedz sobie na pytanie, w jaki sposób możesz pomóc szefowi w realizacji jego celów biznesowych lub jakie elementy twojego potencjału wpłyną korzystnie na wyniki w firmie. Myśl o sobie jako o koszcie dla pracodawcy. Dzięki temu będziesz w stanie podać więcej argumentów przemawiających za tym, że inwestycja w ciebie zwróci się z nawiązką.

Budowanie marki osobistej to wciąż trend, który się zaczyna. Zaczynając świadomie zarządzać swoją karierą i postrzegając siebie w kategoriach marki, wychodzisz przed szereg. Wielu konkurentów bijesz na głowę widocznością, jakością przygotowanych profili w mediach społecznościowych, merytorycznym przygotowaniem i bogatym, potwierdzonym rekomendacjami portfolio.

Bardzo często w początkowym etapie kariery wysyłamy mnóstwo dokumentów aplikacyjnych w odpowiedzi dosłownie na wszystkie oferty pracy. Jeśli wciąż szukasz swojej drogi i w dodatku błyskawicznie potrzebujesz pieniędzy, to bierzesz, co Ci dają bez zastanowienia.

A przynajmniej taka była moja droga do obecnego stanu rzeczy: poprzez elektryczne wiązki do samochodów, papierowe pudełka na herbatę, wykładanie serwisów obiadowych w hipermarkecie (zawsze postrzegano mnie jako silną… psychicznie przynajmniej) itp.

Marka osobista sprawiła, że w kilka dni znajdowałam nowe zatrudnienie i zaczęłam wybierać spośród ofert te, które mi odpowiadają, takie, które zapewnią mi rozwój i pozwolą mi systematycznie przesuwać się wyżej na drabince kariery.

David Aaker mówi o trzech podstawowych zadaniach w procesie budowy marki (produktu lub firmy, ale w mojej ocenie są to elementy bardzo istotne również w personal brandingu):

• zwiększanie widoczności,
• odnalezienie w sobie elementów wyróżniających, na których można budować wartość konkurencyjną (m.in. unikalna propozycja wartości),
• gromadzenie wokół marki zaangażowanych odbiorców i podtrzymywanie oraz rozwijanie relacji.

Jeśli po wstępnej identyfikacji istoty marki osobistej (np. przy pomocy mojej książki „Marka osobista bez tajemnic” oraz dołączonego do niej zeszytu ćwiczeń), będziesz konsekwentnie realizował zadania z powyższej krótkiej listy, zaczniesz zyskiwać odbiorców, zwolenników twojej działalności, osoby, które inspirują się przebiegiem twojej kariery. Wiarygodna marka osobista jest warunkiem, by inni cię polecali.

W miarę budowania marki osobistej twoja rozpoznawalność rośnie. Ludzie chcą z tobą pracować. Rekruterzy chcą ciebie zatrudnić, bo wiedzą (słyszeli, czytali itp.), że jesteś wartościowym pracownikiem.

Wyobraź sobie sytuację, w której pracujesz już jakiś czas na danym stanowisku. Pewnego dnia odbierasz telefon albo dostajesz maila z prośbą o kontakt od rekrutera w znanej firmie, bo wiele osób z branży polecało cię jako świetnego fachowca. To właśnie rozpoznawalna marka osobista.

Budowę marki osobistej należy zacząć od fundamentów, podobnie jak budowę domu. Fundamentem w przypadku personalnej marki jest określenie (a przynajmniej próba jego określenia i ciągłe poszukiwanie odpowiedzi) wewnętrznego ja, począwszy od najważniejszego – wartości.

Uświadomienie sobie kluczowych wartości jest bardzo ważne dla skutecznej komunikacji, jest istotne w procesie podejmowania decyzji i oddziałuje na każdą sferę naszego życia.

Jeśli mówisz otwarcie o swoich wartościach, to przyciągasz (lub budzisz zainteresowanie) osób, dla których ważne są podobne atrybuty. W wielkim uproszczeniu: jeśli oświadczę wszem i wobec, że szukam osób do wspólnego spędzania czasu i jednocześnie chcę, żeby inni wiedzieli, że nie wychodzę na imprezy, nie piję alkoholu i nie stosuję używek, to prawdopodobieństwo, że osoby pijące alkohol i spędzające cały weekend w klubach nawiążą ze mną kontakt jest niewielkie. Te osoby skontaktują się z podobnymi do siebie.

Zrozumienie tej kwestii jest bardzo cenne. Ogranicza ryzyko podjęcia pracy, która nie będzie nam odpowiadać (oczywiście, zakładając, że jesteśmy na takim etapie kariery, na którym możemy sobie pozwolić na przebieranie w ofertach).

Kiedy stajesz się rozpoznawalny, twoje portfolio bogate i folder z rekomendacjami pęka w szwach, pracodawcy sami zaczynają się zgłaszać po twoje usługi. Z twojej komunikacji oraz z relacji innych na twój temat wnioskują o twojej wartości dla ich biznesu.

Dlatego bardzo często rozmowa kwalifikacyjna dla silnej marki osobistej jest formalnością. Nie musisz udowadniać swoich umiejętności, bo zrobiło to już wiele osób, które z tobą wcześniej współpracowały.

Ale pamiętaj, że by stać się rozchwytywanym na rynku pracy, nie wystarczy rozgłos w mediach społecznościowych, marketing szeptany, kilka rekomendacji. Powinieneś być w stanie się obronić w bezpośrednim kontakcie z potencjalnym pracodawcą lub rekruterem. Tworzysz jedną markę osobistą, dlatego też wizerunek offline i online powinny być spójne.

To praca znajduje ją.
Gdybym zaczęła od tego punktu, pozostałe straciłyby sens.
Kiedy poznasz, że twoja marka osobista jest silna? Właśnie wtedy, kiedy zaczniesz otrzymywać oferty pracy bez żadnego wysiłku, kiedy klienci sami zaczną się do ciebie zgłaszać.